Η Πινακοθήκη Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης Καλαμάτας ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 1962 από τη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Καλαμάτας με τη θερμή συμπαράσταση του Μεσσήνιου ζωγράφου Κώστα Γιαννουκόπουλου (YANNACO). Είναι η πρώτη Πινακοθήκη που δημιουργήθηκε σε πόλη της ελληνικής περιφέρειας. Ο τότε Διευθυντής Γραμμάτων και Καλών Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας, Γ.Κουρνούτος έγραψε πως «η πρώτη συλλογή της πρώτης αυτής επαρχιακής πινακοθήκης… αποτελεί ένα μήνυμα προς όλες τις επαρχίες και προς όλους τους Έλληνες». Σήμερα η συλλογή της περιλαμβάνει 510 έργα ζωγραφικής, σχέδια, πολλά χαρακτικά, κατασκευές και γλυπτά. Από αυτά εκτίθενται σήμερα τα 120, στις αίθουσες του 4ου ορόφου του Δημοτικού Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας. Πολύτιμο απόκτημα της Πινακοθήκης αποτέλεσε η κληροδοσία 55 έργων της αείμνηστης ζωγράφου Δάφνης Σταύρου Κωστοπούλου. Τα έργα της Πινακοθήκης Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης Καλαμάτας, δωρεές κατά ένα μεγάλο ποσοστό των ιδίων των καλλιτεχνών, καταγράφουν ένα μεγάλο μέρος των εικαστικών αναζητήσεων που απασχόλησαν τους Έλληνες δημιουργούς, εκπροσωπώντας επάξια όλα σχεδόν τα Μεγάλα Ρεύματα του Σύγχρονου Διεθνούς Εικαστικού Χώρου. Φιλοξενούνται έργα καλλιτεχνών, οι οποίοι ανήκουν στα εξής εικαστικά ρεύματα: Σχολή του Μονάχου, Εικαστική γενιά του 30, Εμπρεσιονισμός, Εξπρεσιονισμός, Αφαίρεση & Αφηρημένο Εξπρεσιονισμό, Ιδιάζουσα Παραστατική Ζωγραφική, Έργα Ποικίλων Εικαστικών Εκφάνσεων, καθώς επίσης έργα χαρακτικής και γλυπτικής. 

 

Έργα των Σπ. Βικάτου, Γ. Ροϊλού, Ουμβ. Αργυρού, Β. Γερμενή, Επ. Θωμόπουλου, Γ. Κοσμαδόπουλου, Θ. Λαζαρή, Θ. Φλωρά-Καραβία κ.ά. αντανακλούν την επιρροή του βαυαρικού ακαδημαϊσμού στη νεοελληνική τέχνη και την προσπάθεια αφομοίωσης και μετάπλασης δυτικών ρευμάτων -κυρίως του ιμπρεσιονισμού- που επιχείρησαν οι Έλληνες καλλιτέχνες στις αρχές του 20ού αιώνα.

Οι προσεγγίσεις της αφαίρεσης, που εκκινούν στη χώρα μας ουσιαστικά στα τέλη της δεκαετίας του 1950, αντιπροσωπεύονται με έργα των Χρ. Λεφάκη, Γ. Μαλτέζου, Τ. Μάρθα, Ε. Ζογγολοπούλου και άλλων καλλιτεχνών.

 

Το αίτημα της «ελληνικότητας», όπως εκφράστηκε μέσα από το γόνιμο συγκερασμό διαχρονικών στοιχείων του πολιτισμού μας και από τη σύνδεσή τους με τα ευρωπαϊκά εικαστικά κινήματα, αποτυπώνεται σε έργα των Γ. Γουναρόπουλου, Σπ. Βασιλείου, Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Ν. Εγγονόπουλου, Γ. Τσαρούχη και άλλων σημαντικών δημιουργών του Μεσοπολέμου.

 

Η γενιά του 1960, που συνδέθηκε άμεσα με το διεθνή εικαστικό χώρο και προέβαλλε την ελληνική τέχνη στο εξωτερικό, αντιπροσωπεύεται με έργα των Θ. Τσίγκου, Δανιήλ, Χρ. Καρά, Ν. Κεσσανλή, Δ. Κοντού, Χρ. Ρωμανού, Κ. Τσόκλη κ.ά. Αντίστοιχα, οι έρευνες που πραγματοποιήθηκαν κατά την ίδια περίοδο στην παραστατική ζωγραφική αποτυπώνονται σε έργα των Γ. Γαΐτη, Β. Σπεράντζα, Δ. Μυταρά, Α. Φασιανού κ.ά.

 

Η πορεία της νεοελληνικής χαρακτικής διαφαίνεται μέσα από έργα των Δ. Γαλάνη, Αγγ. Θεοδωρόπουλου, Ευθ. Παπαδημητρίου, Δ. Γιαννουκάκη, Γ. Βελισσαρίδη, Α. Τάσσου, Κ. Γραμματόπουλου, Τ. Κατσουλίδη, Ά. Κομιανού κ.ά. Τέλος, η συλλογή περιλαμβάνει και μικρό αριθμό γλυπτών των Χρ. Καπράλου, Κ. Κλουβάτου, Λ. Λαμέρα, Α. Μυλωνά, Γ. Ζογγολόπουλου, Ν. Πάτρα, Γ. Λάππα, Α. Λίτη κ.ά., καθώς κι ένα σχέδιο του Γ. Χαλεπά.

 

Πρόσφατα, η πινακοθήκη εμπλουτίστηκε με έργα των Ό. Ζούνη, Μ. Κατζουράκη, Ά. Κωστοπούλου, Α. Λίτη. Γ. Μπουτέα, Ι. Νικολαΐδη, Μπ. Ντάβου, Π. Ξαγοράρη, Ν. Πάστρα, Σ. Πορτολάκη, Α. Τάσσου και Α. Φασιανού. Στα νέα αποκτήματά της περιλαμβάνονται επίσης το κληροδότημα της Δάφνης Κωστοπούλου, αποτελούμενο από 56 έργα της, καθώς και η δωρεά της Άννης Κωστοπούλου, που περιλαμβάνει 10 έργα των Ν. Αλεξίου, Γ Βαλαβανίδη, Γ. Γαΐτη, Γ. Λάππα, Ι. Μολφέση, Κ. Μορταράκου, Τ. Παυλόπουλου, Σπ. Πολίτη, Θ. Τότσικα και Γ. Ψυχοπαίδη, που καλύπτουν ευρύ φάσμα των εικαστικών πειραματισμών που αναπτύχθηκαν από το 1970 ως σήμερα.

Πηγή: Λαϊκή Βιβλιοθήκη Καλαμάτας