Πείραμα 10: Ψαρεύοντας παγάκια

Κάθε ψάρι «τσιμπάει» στο ψάρεμα αν χρησιμοποιήσουμε το σωστό δόλωμα, δηλαδή αν γνωρίζουμε τις… γαστριμαργικές αδυναμίες του. Τι δόλωμα χρειάζεται αλήθεια για να… «τσιμπήσει» ένα παγάκι;

Θα χρειαστείτε:

• Ένα μπολ με νερό
• Μερικά παγάκια
• Λίγο αλάτι
• Νήμα

Διαδικασία:

• Γεμίζουμε με νερό και παγάκια ένα ποτήρι. 
• Ρίχνουμε την άκρη της κλωστής πάνω σε ένα από τα παγάκια και στη συνέχεια ρίχνουμε λίγο αλάτι πάνω στο σημείο επαφής τους. 
• Μετά από μερικά δευτερόλεπτα ανασηκώνουμε την κλωστή. 

Τι παρατηρούμε: 

Η κλωστή ανασηκώνεται μαζί με το παγάκι. 

Εξήγηση: 

Ο πάγος λιώνει στο σημείο που ρίχνουμε το αλάτι. Έτσι η κλωστή εισχωρεί ελαφρώς μέσα στον πάγο. Καθώς όμως το αλάτι που ρίξαμε διαλύεται σταδιακά στο νερό, η περιοχή γύρω από την κλωστή ξαναπαγώνει εγκλωβίζοντάς την μέσα στο παγάκι. Σε αυτό επικουρεί και το γεγονός ότι απορροφάται ενέργεια από το περιβάλλον όταν λιώνει ένα σημείο του πάγου, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία του νερού σε εκείνο το σημείο να πέφτει πολύ κάτω από το μηδέν. Με αυτόν τον τρόπο, η περιοχή παγώνει ξανά πολύ γρήγορα. 

Η χρήση του αλατιού είναι πολύ διαδεδομένη για το λιώσιμο του χιονιού στους δρόμους, τον χειμώνα. Ο λόγος που το χιόνι λιώνει είναι ο εξής: Τα μόρια του χιονιού βρίσκονται σε συνεχή κίνηση, με αποτέλεσμα άλλα σημεία του να λιώνουν και άλλα να παγώνουν. Ωστόσο, υπάρχει μια ισορροπία στον αριθμό των μορίων και η ποσότητα του χιονιού παραμένει σταθερή. Όταν προσθέτουμε αλάτι, τα μόρια του αλατιού μπαίνουν ανάμεσα σε αυτά του νερού και τα εμποδίζουν να ανασυστήσουν κρυστάλλους πάγου. Έτσι, ο αριθμός των μορίων που υγροποιούνται υπερισχύει αυτών που στερεοποιούνται, που παγώνουν δηλαδή, με αποτέλεσμα σταδιακά το χιόνι να λιώνει.

Χρόνος: 5’-30’ 

Ηλικίες: 5-13

Πηγές: Κουσλόγλου Μ., Ένας Φανταστικός, Φυσικός κόσμος! 202 Πειράματα με υλικά καθημερινής χρήσης “, Εκδόσεις Σαΐτα,  2019

Εκπαιδευτικός: Κατερίνα Γριβοκωστοπούλου