Ο Δήμος Καλαμάτας έλαβε έγγραφο της Αντιπεριφερειάρχη Μεσσηνίας, σχετικό με τις οσμές από πυρηνελαιουργεία, σε συνέχεια του από 2 Ιουνίου 2016 και με αρ. πρωτ. 23339 εγγράφου του Δήμου Καλαμάτας. Το έγγραφο της Αντιπεριφερειάρχη Μεσσηνίας (Διεύθυνσης Ανάπτυξης Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας) μπορείτε να δείτε εδώ.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Σε απάντηση του ανωτέρω εγγράφου, ο Δήμαρχος απέστειλε προς την Αντιπεριφερειάρχη ΠΕ Μεσσηνίας, με κοινοποίηση στο Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων, στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Καλαμάτας έγγραφο, με το εξής περιεχόμενο:
«Στο με αρ. πρωτ. Φ4α/οικ. 90 της 9ης Ιανουαρίου 2014 έγγραφο της Διεύθυνσης Ανάπτυξης ΠΕ Μεσσηνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ξεκάθαρα αναφέρονται σχετικά με το ελαιοπυρηνόλυμα, δηλαδή τον υδαρή ελαιοπυρήνα δύο φάσεων, τα εξής, μεταξύ άλλων: «Λόγω του μεγάλου όγκου και του ποσοστού υγρασίας όμως παραμένει εκεί χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των πέντε ημερών. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος είναι να εμφανίζονται σημάδια ζύμωσης προς το τέλος κάθε περιόδου, τα οποία κατά την ξήρανση ελευθερώνουν δυσάρεστη οσμή στην ατμόσφαιρα».
Θεωρούμε, λοιπόν, ότι επιβεβαιώνεται από το έγγραφο αυτό (το οποίο μας είχε κοινοποιηθεί με το με αρ. πρωτ. 1686, από 25 Απριλίου 2016 έγγραφο της Αντιπεριφερειάρχη Μεσσηνίας και μας κοινοποιήθηκε εκ νέου με το με αρ. πρωτ. Φ4α/1995 της 17ης Ιουνίου 2016 έγγραφο της ιδίας) η εκτίμησή μας πως το σοβαρότατο πρόβλημα οσμών από πυρηνελαιουργεία προέρχεται από σεσηπότα ελαιοπυρήνα.
Το έγγραφό αυτό, όπως προκύπτει από τα συνημμένα που μας αποστέλλετε εκ νέου, απέστειλε η συντάξασα Υπηρεσία στο Υπουργείο Περιβάλλοντος/Διεύθυνση Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, ζητώντας να της γνωρίσει «τον αντίστοιχο χρόνο που προβλέπεται για την ξήρανση πυρήνας δύο φάσεων, ώστε να επιβληθούν ενδεχομένως πρόσθετα μέτρα για ταχύτερη ξήρανση και αποφυγή εκπομπής δυσάρεστων οσμών στο περιβάλλον», όπως αναφέρεται σ' αυτό.
Η απάντηση, ως προκύπτει από το συνημμένο έγγραφο της Διεύθυνσης ΕΑΡΘ του Υπουργείου Περιβάλλοντος (αρ. πρωτ. 160200/18.2.2014), καταλήγει ως εξής, μετά από παράθεση συγκεκριμένων επιχειρημάτων: «Συμπερασματικά, σύμφωνα με τα παραπάνω, οι εκλυόμενες οσμηρές πτητικές ενώσεις λόγω οξείδωσης (αναγωγή του διπλού δεσμού της αλυσίδας του ελαϊκού οξέος σε μονό) των περιεχόμενων στο ελαιόλαδο οξέων του διφασικού ελαιοπυρηνολύματος είναι ασθενέστερες και κατά συνέπεια δεν δύναται να προσδιοριστεί σαφές χρονικό διάστημα επεξεργασίας από την παραλαβή του».
Αμφότερες οι Υπηρεσίες, δηλαδή, αναφέρονται σε οσμηρές ουσίες εκλυόμενες στην ατμόσφαιρα, που προέρχονται από τον ελαιοπυρήνα δύο φάσεων, ο οποίος έχει παραμείνει συσσωρευόμενος επί μακρόν προ της επεξεργασίας του. Δυστυχώς, «αποδέκτες» των οσμηρών ουσιών είναι οι κάτοικοι και επισκέπτες της περιοχής μας, οι οποίοι υποφέρουν από την άσχημη μυρωδιά επί μήνες, όπως η σκληρή πραγματικότητα πιστοποιεί.
Επαναλαμβάνουμε, επομένως, την άποψή μας (με επί το ορθόν αντιμετάθεση των όρων «δύο φάσεων» και «τριών φάσεων», στην εκ παραδρομής αρχική διατύπωσή της), ότι θεωρούμε απαράδεκτο να ορίζεται χρόνος επεξεργασίας το διάστημα των 5 ημερών κατά μέγιστο για τον περιέχοντα πολύ λιγότερη υγρασία πυρήνα τριών φάσεων και να μη συμβαίνει το ίδιο για τον ελαιοπυρήνα δύο φάσεων, που είναι κατά πολύ υδαρέστερος (μάλιστα, για τον πρώτο λαμβάνεται πρόνοια στην περιβαλλοντική αδειοδότηση να μη βρέχεται προ της επεξεργασίας του!).
Επαναλαμβάνουμε, ακόμη, τα μέτρα που κατά την άποψή μας πρέπει να ληφθούν, όπως τα διατυπώσαμε στο με αρ. πρωτ. 23339/2.6.2016 έγγραφο του Δήμου Καλαμάτας:
1. Να θεσπισθεί μέγιστος χρόνος επεξεργασίας και για τον πυρήνα από ελαιοτριβεία δύο φάσεων, αφού δηλώνεται ευθέως από τους αρμοδίους ότι είναι η πηγή του προβλήματος των οσμών, οι οποίες επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα, καθιστώντας την αποπνικτική για τους έχοντες αναπνευστικά προβλήματα, ενώ ταυτοχρόνως υποβαθμίζουν και δυσφημούν την περιοχή μας, η οποία αναπτύσσεται τουριστικά με δυναμισμό
2. Μέχρι να συμβεί αυτό - και ευκταίο είναι να συμβεί εντός του προσεχούς διαστήματος και πριν την έναρξη της ελαιοκομικής περιόδου 2016/17 - θα πρέπει να τηρείται ο εξής περιβαλλοντικός όρος, που είναι κοινός για την επεξεργασία πυρήνα δύο και τριών φάσεων από πυρηνελαιουργεία: να είναι ο εισκομιζόμενος πυρήνας φρέσκος. Πού βρέθηκε φρέσκος πυρήνας ώστε το πυρηνελαιουργείο να τον επεξεργάζεται ακόμη και στις αρχές Μαΐου, όταν η ελαιοκομική περίοδος ολοκληρώνεται στη Μεσσηνία και στους γύρω Νομούς – σε περίοδο μεγάλης παραγωγής – στα τέλη Φεβρουαρίου στις πλέον όψιμες περιοχές, ή ακόμη νωρίτερα όταν η σοδειά δεν είναι μεγάλη;
Κι αν υποστηριχθεί ότι πρόκειται για συσσωρευμένο από την ελαιοκομική περίοδο πυρήνα δύο φάσεων, τότε τι πυρηνέλαιο παράγεται από πρώτη ύλη, η οποία αργοσαπίζει επί μήνες, αναδίνοντας τόσο άσχημες οσμές κατά την επεξεργασία της; Ποιος θα φάει αυτή τη λιπαρή ουσία και δε θα κινδυνεύσει η υγεία του;
3. Είναι αναγκαία η τοποθέτηση φίλτρων για απόσμηση στα πυρηνελαιουργεία και ο έλεγχος σε τακτική βάση σχετικά με τη λειτουργικότητα αυτών.
Ευχόμαστε, τέλος, να συνεισφέρει θετικά στην αντιμετώπιση του ζητήματος η σύνταξη ολοκληρωμένου σχεδίου από το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», κατόπιν αναθέσεως εκ μέρους της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ώστε με πρακτικά και εφαρμόσιμα μέτρα, τηρουμένης της αρχής της οικονομικότητας, να εκλείψει διά παντός το σοβαρό πρόβλημα των οσμών από πυρηνελαιουργεία. Είμαστε έτοιμοι να συμβάλουμε με τις απόψεις και κρίσεις μας.
Κατακλείουμε δε τονίζοντας και πάλι ότι θεωρούμε πολύτιμη την ελαιοκομική δραστηριότητα για τον τόπο και την πατρίδα μας, αλλά και αναγκαία τη συμπόρευση όλων των σταδίων αυτής με τη νομιμότητα και την ορθή τήρηση των καλών επιστημονικών πρακτικών, ώστε να εξακολουθήσει η παραγωγή αρίστων αγροδιατροφικών προϊόντων, για τα οποία η Ελλάς είναι γνωστή παγκοσμίως».
