Ο Δήμαρχος Καλαμάτας και Πρόεδρος της ΠΕΔ Πελοποννήσου, Θανάσης Βασιλόπουλος, συμμετείχε το Σάββατο 29 Μαρτίου 2025 στις εργασίες της Συνδιάσκεψης για τις Προτεραιότητες της Πολωνικής Προεδρίας, που έλαβαν χώρα στη Μεγαλόπολη.
Τη Συνδιάσκεψη διοργάνωσε ο Δήμος Μεγαλόπολης σε συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, την ΑΡΚΑΔΙΑ ΑΕ, την ΠΕΔ Πελοποννήσου και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Στρατηγικού Σχεδιασμού, με θέμα «Οι Προτεραιότητες της Πολωνικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2025».
Ακολουθεί η τοποθέτηση του κ. Βασιλόπουλου στο πλαίσιο των εργασιών της Συνδιάσκεψης:
«Σε εποχές μεγάλων προκλήσεων και διεθνών ανακατατάξεων, όπως αυτές που διανύουμε σήμερα, οι Δήμοι μας καλούνται να διαδραματίσουν ρόλο πρωταγωνιστικό.
Σχεδιάζοντας προγράμματα και υλοποιώντας πολιτικές ικανές να απαντήσουν στις σύγχρονες κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές ανάγκες, στοχεύοντας να κάνουμε τις πόλεις μας περισσότερο σύγχρονες, φιλόξενες, φιλικές μα πάνω απ’ όλα βιώσιμες.
Και υπό την έννοια αυτή, αγαπητέ Δήμαρχε, βρίσκομαι σήμερα εδώ, στη Μεγαλόπολη, σε έναν τόπο που βρίσκεται στο επίκεντρο της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης.
Έναν τόπο που έχει προσφέρει στην οικονομία της Περιφέρειας αλλά και της Πατρίδας μας, έναν τόπο που σήμερα καλείται να διαμορφώσει ένα νέο, βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης. Ένα μοντέλο ανάπτυξης που οφείλει να έχει στο επίκεντρό του τον άνθρωπο.
Μιλώντας για «Πράσινες Πόλεις», οφείλουμε να κατανοήσουμε ότι το θέμα αυτό δεν αφορά απλώς ένα περιβαλλοντικό όραμα, αλλά αποτελεί σήμερα μια αναγκαιότητα για το παρόν και κυρίως για το μέλλον των τοπικών μας κοινωνιών.
Μια αναγκαιότητα, που αν δεν υπήρχε ως σχεδιασμός, ως κεντρική ευρωπαϊκή πολιτική -που βέβαια μένει να δούμε σε πιο βαθμό θα τροποποιηθεί, σε σχέση μάλιστα με τα όσα διαφαίνονται να προωθούνται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού-, θα έπρεπε να εφεύρουμε, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε, όχι κάτι αόριστο και γενικό, αλλά μια πραγματικότητα που τη βιώνουμε όλοι και κυρίως εμείς εδώ στο νότο της Ευρώπης, ως προς την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της.
Και σε αυτή την πορεία, ο ρόλος των ΟΤΑ ήταν, είναι και θα εξακολουθήσει να είναι κρίσιμος και καθοριστικός για την υλοποίηση και εφαρμογή αποφάσεων και πολιτικών.
Γιατί είναι κρίσιμος ο ρόλος των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
Γιατί οι Δήμοι μας είναι ο εγγύτερος θεσμός στον πολίτη και οι αποφάσεις που λαμβάνουμε επηρεάζουν άμεσα την ποιότητα ζωής των συμπολιτών μας, επηρεάζουν την καθημερινότητά τους.
Είμαστε στην πρώτη γραμμή, κάτι βέβαια που δυστυχώς δεν συναρτάτε απόλυτα με την οικονομική ή θεσμική αυτοτέλεια. Αλλά αυτό είναι κάτι που δεν αφορά τη σημερινή συζήτησή μας, αποτελεί ωστόσο ένα πάγιο και διαχρονικό αίτημα της Αυτοδιοίκησης προς το κεντρικό Κράτος, που οφείλουμε ως Αυτοδιοικητικοί και επιτρέψτε μου να πω και ως Πρόεδρος της ΠΕΔ Πελοποννήσου να το υπενθυμίζω με κάθε ευκαιρία.
Στο σημείο αυτό, ανοίγω μια παρένθεση, προκειμένου να επισημάνω ότι στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των στόχων που έχουν τεθεί για την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, οι ΟΤΑ οφείλουν μεταξύ άλλων να πρωτοστατήσουν στην προώθηση πολιτικών, έργων και δράσεων που να υπηρετούν: Τις βιώσιμες μεταφορές (μέσα μαζικής μεταφοράς, δίκτυα ποδηλατοδρόμων και πεζοδρομήσεις). Τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αξιοποίηση ηλιακής και αιολικής ενέργειας για δημόσια κτήρια και υποδομές). Την έξυπνη διαχείριση πόρων (κυκλική οικονομία, προγράμματα ανακύκλωσης, μείωσης αποβλήτων). Την ενίσχυση των χώρων Πρασίνου (πάρκα, βιώσιμος σχεδιασμός αστικών αναπλάσεις). Της εκπαίδευσης, των smart εφαρμογών.
Σε αυτή ακριβώς την κατεύθυνση, είμαστε χαρούμενοι καθώς η Καλαμάτα, της οποίας έχω την τιμή να είμαι Δήμαρχος για δεύτερη θητεία, διεκδίκησε και πέτυχε την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Αποστολή των 100 Κλιματικά Ουδέτερων και Έξυπνων Πόλεων.
Σήμερα, ο Δήμος Καλαμάτας, έχοντας ένα εγκεκριμένο Κλιματικό Συμβόλαιο, έχει δεσμευτεί σε αυτή την κατεύθυνση, προκειμένου να εφαρμόσει δράσεις και πολιτικές πιλοτικά έως το 2030 και σίγουρα πολύ πριν το 2050 οπότε και έχει τεθεί το ορόσημο της μετάβασης από την Ε.Ε.
Συνάμα, καθώς μιλάμε για πράσινες πόλεις και τον ρόλο των ΟΤΑ, είναι σημαντικό ότι ένα ακόμα εργαλείο ικανό να βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων μας, είναι το Δίκτυο πόλεων Clima Net, με τη συμμετοχή πόλεων της Ευρωπαϊκή Αποστολής από την Ελλάδα και την Κύπρο.
Υπό την έννοια αυτή, ως ΟΤΑ οφείλουμε με συνέπεια και πρόγραμμα, να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε επιδιώκοντας καινοτόμες λύσεις, διεκδικώντας χρηματοδοτικά εργαλεία και εν τέλει τον ρόλο που μας αξίζει στο δρόμο για την επίτευξη των στόχων που έχουμε θέσει, δίχως προφανώς ως Δήμοι να χάνουμε τη φυσιογνωμία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μας.
Πριν καταλήξω στην τοποθέτησή μου, επιτρέψτε μου να καταθέσω, ακόμα, δυο - τρεις σκέψεις που αφορούν και την Περιφέρειά μας συνολικά και σχετίζονται με την πολυπόθητη και πολυσυζητημένη πράσινη μετάβαση.
Ως ΠΕΔ Πελοποννήσου, γνωρίζουμε καλά ότι η προκλήσεις είναι κοινές για όλους τους Δήμους μας. Στη Μεσσηνία, την Κορινθία, την Αργολίδα, τη Λακωνία, την Αρκαδία την Περιφέρειά μας.
Η Μεγαλόπολη, ωστόσο, ως μια περιοχή που βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο της μεταλιγνιτικής εποχής, με τα πολλά προβλήματα, τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που έχει μπροστά της, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της ανάγκης η μετάβαση να γίνει με όρους βιωσιμότητας, οικονομικής ανάπτυξη αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Και η κοινωνική δικαιοσύνη είναι εκείνο που ως ΟΤΑ πρέπει να μας κινητοποιήσει ακόμη περισσότερο, διασφαλίζοντας ότι η πορεία των πόλεών μας προς το μέλλον, η μετάβαση σε ένα πράσινο μοντέλο, δεν θα δημιουργήσει ανισότητες, δεν θα αφήσει κανέναν πολίτη πίσω.
Επομένως, κρίσιμο στοιχείο είναι οι Δήμοι μας συνολικά να μπορέσουν να αντλήσουν πόρους από χρηματοδοτικά εργαλεία, είτε κρατικά κονδύλια, είτε ευρωπαϊκούς πόρους, είτε ιδιωτικά κεφάλαια. Και ταυτόχρονα και κλείνω με αυτό, κρίσιμο και ουσιαστικό σε κάθε προσπάθεια, σε κάθε μας βήμα να κάνουμε τους συμπολίτες μας συμμέτοχους. Μόνο μέσα από τη συμμετοχή, την ενημέρωση και την αποδοχή της κοινωνίας μπορούμε να αναμένουμε επιτυχή αποτελέσματα.
Διότι πρέπει να αντιληφθούμε και να το αντιληφθούν κυρίως τα στελέχη των Βρυξελλών ή όσοι σχεδιάζουν προγράμματα για εμάς, την Αυτοδιοίκηση, ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμία πραγματική ανάπτυξη αν κοιτούμε μόνο την ευημερία των αριθμών, και δεν λαμβάνουμε μέτρα για την ευημερία των ανθρώπων.
Αφού σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση να συμμετάσχω στις εργασίες της συνδιάσκεψης, κλείνω λέγοντας ότι ο ρόλος των ΟΤΑ, ήταν, είναι και παραμένει κρίσιμος σε κάθε τι αφορά την κοινωνία των πολιτών. Γιατί γνωρίζουμε τα προβλήματα, ξέρουμε να συνεργαζόμαστε αλλά και να εργαζόμαστε σκληρά για τις πόλεις μας, για το περιβάλλον, για τους ανθρώπους που υπηρετούμε».
