Το πρωί της Κυριακής 18 Αυγούστου 2019, πραγματοποιήθηκαν από το Δήμο Καλαμάτας τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Νικολάου Πλαστήρα, ανδρός με μεγάλη εθνική προσφορά ιδίως κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία και, στη συνέχεια, για την περίθαλψη και αποκατάσταση των προσφύγων. Την προτομή του ανήγειρε ο Δήμος Καλαμάτας στη νότια πλευρά της πλατείας Αναλήψεως. Πρόκειται για καλλιτεχνικό έργο του γλύπτη Παναγιώτη Λαμπρινίδη, Διευθυντή του Εικαστικού Εργαστηρίου της ΚΕ «Φάρις» του Δήμου Καλαμάτας, που απεικονίζει με επιτυχία το σπουδαίο στρατιωτικό και πολιτικό ηγέτη.
Ο Π. ΝΙΚΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΘΝΙΚΗ
ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ
Στο πλαίσιο της τελετής, πραγματοποιήθηκε τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του Νικολάου Πλαστήρα και, ακολούθως, ο Δήμαρχος Καλαμάτας και εκλεγείς Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Ε. Νίκας απηύθυνε χαιρετισμό, στον οποίο μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής:
«Εξήντα έξι χρόνια μετά την εκδημία του μεγάλου Στρατηγού και Πολιτικού Νικόλαου Πλαστήρα, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Καλαμάτας, με ομόφωνη απόφασή του και με πρόταση του Δημοτικού Συμβούλου κ. Θεοδώρου Μπρεδήμα, αποφάσισε τη φιλοτέχνηση της προτομής που θα δείτε σε λίγο, ως έκφραση τιμής και ευγνωμοσύνης για τα πολλά, τα οποία προσέφερε στην πατρίδα ο μεγάλος Στρατηγός, Πολιτικός και Πρωθυπουργός.
Η φιλοτέχνηση έγινε από το Διευθυντή του Εικαστικού Εργαστηρίου Τάκη Λαμπρινίδη, ο οποίος βρίσκεται εδώ και πολλαπλώς έχει βοηθήσει την πόλη.
Ο μεγάλος Στρατηγός και Πολιτικός και Πρωθυπουργός Νικόλαος Πλαστήρας γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό της Καρδίτσας. Από αυτά τα μικρά χωριά της πατρίδας μας, την αγροτιά, βγήκαν πάρα πολλοί σπουδαίοι άνθρωποι, οι οποίοι βοήθησαν ουσιαστικά αυτόν τον τόπο.
Γεννήθηκε λίγο μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας. Αφιερώθηκε στην πατρίδα από τα πρώτα του χρόνια. Σχεδόν εικοσάχρονος - δεν είχε φτάσει τα 20 ακόμα - μετείχε στο Μακεδονικό Αγώνα, στη συνέχεια στους Βαλκανικούς Πολέμους, όπου διακρίθηκε στη μάχη του Λαχανά, εκεί όπου πολέμησαν οι παππούδες ημών των μεγαλύτερων. Μετά τη μάχη του Λαχανά, ήταν πρωταγωνιστής στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη μάχη του Σκρα. Πήγε στη Μικρά Ασία. Πολέμησε. Είχε το πιο αξιόμαχο κομμάτι του Στρατού μας, οργανωμένο άριστα. Διακρίθηκε στο Σαγγάριο, αλλά και σε άλλες περιοχές και στη συνέχεια ήταν ο άνθρωπος, ο οποίος οργάνωσε το στρατό μας μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ώστε να περισωθεί ό,τι μπορούσε να περισωθεί με τη συνθήκη της Λωζάνης του 1923.
Έδειξε πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την προσφυγιά, για τις εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, δικούς μας ανθρώπους, Έλληνες, οι οποίοι υπέστησαν τα πάνδεινα. Πέντε χιλιάδες από αυτούς ήρθαν στην πόλη της Καλαμάτας. Σε αυτόν εδώ το χώρο που είμαστε εμείς, τον πανέμορφο χώρο, πάρα πολλοί Μικρασιάτες έφτιαξαν εδώ γύρω τα καλυβάκια τους, τα μικροεπαγγέλματά τους και προσπάθησαν σε αυτόν εδώ το χώρο και ευρύτερα βέβαια να προσφέρουν ό,τι είναι δυνατόν, να διασωθούν πρώτα από όλα οι ίδιοι. Και την πόλη της Καλαμάτας βοήθησαν και στον πολιτιστικό και στον οικονομικό και στον κοινωνικό τομέα και αυτά είναι γνωστά. Και οι απόγονοι των Μικρασιατών, εδώ, κάνουν ό,τι μπορούν, για να θυμόμαστε πάντα τους προγόνους τους, οι οποίοι ήρθαν σ’ αυτόν τον τόπο.
Η προτομή του Πλαστήρα, λοιπόν, τοποθετείται εδώ - επειδή με ρώτησε ένας Καλαματιανός - διότι είναι ο άνθρωπος, ο οποίος προστάτευσε και βοήθησε τους Μικρασιάτες ίσως περισσότερο από όλους τους πολιτικούς. Με το Σύνταγμά του πέρασε από τον Τσεσμέ στην Χίο και τον ακολουθούσαν χιλιάδες πρόσφυγες και, στη συνέχεια, στην Ελλάδα έκανε το παν για να τους βοηθήσει και να τους στηρίξει.
Ας είναι αιωνία η μνήμη του και σας ευχαριστώ θερμά όλους για την παρουσία σας εδώ».
Στην συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια της προτομής.
Θ. ΜΠΡΕΔΗΜΑΣ: Ο Ν. ΠΛΑΣΤΗΡΑΣ
«ΥΨΙΠΕΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΑΝΔΡΑΣ»
Ακολούθησε η ομιλία του Δημοτικού Συμβούλου Καλαμάτας Θεόδωρου Μπρεδήμα, που είπε τα εξής:
«Η απόδοση φόρου τιμής στη μνήμη προσώπων που έγραψαν ιστορία, αποτελεί ύψιστη υποχρέωση του Έθνους, η οποία έρχεται από τα βάθη των αιώνων, όπως διακηρύσσει ο μέγιστος των ιστορικών ανδρών Θουκυδίδης στον περίφημο Επιτάφιο του Περικλέους, όπου τονίζει ότι είναι δύσκολο να τιμήσεις με λόγια εκείνους που διεκρίθησαν με έργα. Ένας τέτοιος άνδρας, λόγω και έργω αναμφισβήτητα, υπήρξε ο Γενναίος Στρατηγός και μετέπειτα Λαοπρόβλητος Πρωθυπουργός της Ελλάδος Νικόλαος Πλαστήρας.
Αυτήν την τιμήν αποδίδομεν σήμερα ενώπιον τής κατά πάντα επιτυχούς προτομής του, ενώπιον της οποίας ιστάμεθα, με την πρωτοβουλία του σήμερον Δημάρχου Παν. Νίκα, του οποίου έγινε ασμένως δεκτή η εισήγηση στο Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμάτας, μετά και από πρόταση της παράταξης της «Αλλαγής», την οποία έχω την τιμή να εκπροσωπώ.
Και πράγματι η περικαλλής αποκαλυφθείσα προτομή του τιμώμενου, από τον γλύπτη Παν. Λαμπρινίδη, έρχεται να κοσμήσει την πλατεία του πάνσεπτου Ιερού Ναού της Αναλήψεως του Χριστού, η διακόσμηση της οποίας ολοκληρώνεται με την προτομή του Ιερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης και του Μνημείου των Μικρασιατών αδελφών μας, ως επιστέγασμα των εκτελεσθέντων από τον Δήμο Καλαμάτας μεγάλων έργων εις την Δυτικήν Παραλία, στην οποία βρήκαν καταφύγιο οι αδελφοί μας πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Αρμενίας, οι οποίοι μετέφεραν τον πολιτισμό αλλά και τα πατρώα ήθη και έθιμα της μεγάλης Ελλάδος και συνετέλεσαν εις την ανάπτυξη της Καλαμάτας, όπως λεπτομερώς έχει λεχθεί. Έστω εις μνημόσυνον αιώνιον των προσφύγων αδελφών μας, οι απόγονοι των οποίων σήμερα παρίστανται εδώ!
Ωστόσο, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε συνοπτικά μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία της φωτεινής δράσης του. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι, μέσα από τα συντρίμμια της Μικρασιατικής εκστρατείας, ένα λαμπρό Ελληνόπουλο κατόρθωνε να διασώσει την στρατιωτική τιμή της Ελλάδος και να φέρει το θρυλικό 5/42 Σύνταγμά του συντεταγμένο στην μητέρα πατρίδα. Ήταν ο Νικόλαος Πλαστήρας, ο «Μαύρος Καβαλάρης» όπως θα απεκαλείτο εφεξής για τα ηρωικά του κατορθώματα. Πρότυπο ηρωικού ανδρός των Ενόπλων μας Δυνάμεων! Υψιπετής πολιτικός άνδρας, που τίμησε με την πολιτική του παρουσία όσο λίγοι την πολιτική μας ζωή και για τούτο επάξια κατετάγη σε περίοπτη θέση, στο πάνθεον της ιστορίας μας.
Εις ανάμνησιν των μεγάλων υπηρεσιών της ηρωικής μορφής του γενναίου Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα, εδώ εις την Δυτική Παραλία, ήδη υπάρχει η οδός ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ, διότι προσέφερε τον εαυτόν του και προπολεμικά στα πεδία των μαχών, και μεταπολεμικά ως Πρωθυπουργός, όταν έδωσε εντολή για την κατασκευή των πρώτων προσφυγικών κατοικιών και ικανοποίησε εν έτει 1951, ως Πρωθυπουργός, το σχετικό αίτημα του Πλαστηρικού αείμνηστου Βουλευτή Μεσσηνίας Αθανασίου Κάβουρα, διά την ολοκλήρωσιν του έργου προστασίας των προσφύγων της Δυτικής Παραλίας.
Συνοπτικά, ο Ν. Πλαστήρας θεωρείται από την ιστοριογραφία ότι ήταν ικανότατος στρατιωτικός, τίμιος πολιτικός και υπόδειγμα ανθρώπου, και αγαπήθηκε πολύ από τον Λαό. Γεγονότα που τον χαρακτήρισαν ήταν η διακριτική προσφορά του μισθού του σε φτωχούς, η άρνησή του να βολέψει από την θέση του τον άνεργο αδερφό του και το ότι πέθανε και ο ίδιος χωρίς ποτέ να αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία. Το δε μοναδικόν κτήμα του το εδώρισε στην γενέτειρά του. Στην δε πάμπτωχη αδελφή του, η Βουλή των Ελλήνων, μετά τον θάνατόν του, ομόφωνα χορήγησε μίαν συμβολικήν σύνταξιν διά να επιβιώσει....
Αδέλφια μας Μικρασιάτες, Πόντιοι και Αρμένιοι, η ιστορική πόλη της Καλαμάτας απέκτησε, διά της προτομής του Νικολάου Πλαστήρα, έναν ατίμητο εθνικό θησαυρό, ένα μνημείο αντάξιο της προσφοράς του. Οι νεότερες γενεές θα τιμούν και θα γεραίρουν τη μνήμη του εις την ιστορική αυτή πλατεία της Αναλήψεως, που είναι εν σμικρογραφία ο ιστορικός θρόνος της μεγάλης Ελλάδος των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών, την οποία οραματίσθηκε ο μέγιστος των πολιτικών ανδρών Ελευθέριος Βενιζέλος, του οποίου συμπρωταγωνιστής υπήρξε ο τιμώμενος Νικόλαος Πλαστήρας. Έστω αγήρως και αιωνία η μνήμη του!».
Μετά την ομιλία του Θ. Μπρεδήμα, κατέθεσαν στέφανο ο Δήμαρχος Καλαμάτας και εκλεγείς Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Ε. Νίκας και ο Αντιδήμαρχος και εκλεγείς Δήμαρχος Καλαμάτας Θανάσης Βασιλόπουλος.
Η τελετή, την οποίαν κάλυψε μουσικά η Δημοτική Φιλαρμονική Καλαμάτας, έκλεισε με τον Εθνικό Ύμνο.
