Τίτλος Δραστηριότητας: Ο Γαλαξίας και οι Πλανήτες μας.
Απαιτούμενα υλικά:
1) Το βίντεο με τίτλο «Πρώτες γνώσεις για το Σύμπαν και το Ηλιακό μας Σύστημα», το οποίο παρατίθεται στον εξής υπερσύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=FRLCaBoxmBw και τα παιδιά μπορούν να το παρακολουθήσουν σε εικονογραφημένη μορφή.
2) Το παραμύθι «Του ουρανού τα παραμύθια», το οποίο παρατίθεται παρακάτω.
3) Κείμενο και εικόνα με τους Πλανήτες.
4) Φύλλα εργασίας σχετικά με το θέμα, τα οποία τα παιδιά μπορούν να επιλύσουν είτε σε έντυπη μορφή είτε με την χρήση του υπολογιστή τους.
5) Για την κατασκευή του δικού μας γαλαξία χρειαζόμαστε τα εξής υλικά:
- Γυάλινο βάζο με καπάκι
- Τέμπερες
- Βαμβάκι
- Χρυσόσκονη
- Νερό
Απαιτούμενος χρόνος:
Περίπου 45 λεπτά και λίγο παραπάνω.
Η διαδικασία σε απλά βήματα:
1) Για να εισάγουμε τα παιδιά στο θέμα με το οποίο θα περάσουμε δημιουργικά την ώρα μας, αρχικά τους δείχνουμε το βίντεο, στο οποίο δίνονται βασικές πληροφορίες για το σύμπαν και το ηλιακό σύστημα. Αφού, το παρατηρήσουν προσεχτικά ακολουθεί συζήτηση για το περιεχόμενό του.
2) Στη συνέχεια, διαβάζουμε στα παιδιά το παραμύθι «Του ουρανού τα παραμύθια» και αφού παρατηρήσουν τις εικόνες προχωράμε στο ξεκλείδωμα του νοήματός του μέσα από ερωτήσεις (βλ. Παράρτημα 1).
3) Έπειτα, τους δείχνουμε μια εικόνα με το ηλιακό σύστημα και ακολουθεί η ανάγνωση ενός κειμένου που αναφέρει λεπτομέρειες για τον κάθε πλανήτη ξεχωριστά (βλ. Παράρτημα 2).
4) Ακολούθως, τους δίνουμε δύο δραστηριότητες σχετικές με το θέμα, στις οποίες καλούνται να εφαρμόσουν στην πράξη τα όσα έμαθαν (βλ. Παράρτημα 3).
5) Ήρθε η ώρα για την κατασκευή του δικού μας Γαλαξία (βλ. Παράρτημα 4).
Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Σιώπα Γεωργία
Πηγή: www.taniamanesi.com
Παράρτημα 1
Οι θεοί τού Ολύμπου
Τα πολύ παλιά χρόνια, πάνω στις κορυφές τού Ολύμπου, ζούσαν οι δώδεκα θεοί.
Αρχηγός όλων των θεών ήταν ο Δίας, που
κρατούσε στo χέρι του έναν κεραυνό! Ο Δίας
είχε στο πλάι του την Ήρα, που όμως
ήταν πολύ ζηλιάρα, γιατί ο ίδιος
ήταν ατακτούλης.
Ο Δίας είχε δύο αδέλφια τον Ποσειδώνα
και τον Πλούτωνα. Όταν μοιράσανε
τον κόσμο ο Ποσειδώνας κέρδισε την
θάλασσα κι έτσι έγινε ο θεός της
θάλασσας. Στα χέρια του κρατούσε
πάντα μια τρίαινα.
Αν κάποιο βράδυ τού καλοκαιριού βρεθούμε κάπου όπου δεν υπάρχουν πολλά φώτα και κοιτάξουμε τον
ουρανό, πέρα από τα χιλιάδες αστέρια που θα δούμε, θα διακρίνουμε και ένα αχνό και φωτεινό ποτάμι που
διασχίζει όλο τον ουράνιο θόλο. Το φωτεινό αυτό ποτάμι είναι ένα μέρος από τον δικό μας γαλα-ξία και
προέρχεται από το φως εκατομμυρίων αστεριών που βρίσκονται πολύ μακριά και δεν φαίνονται με γυμνό μάτι.
Ο ουρανός που βλέπουμε τα βράδια είναι στο μεγαλύτερο μέρος του άδειος από αστέρια. Αυτό συμβαίνει,
γιατί τα αστέρια δεν είναι διάσπαρτα σε όλο το σύμπαν, παρά συγκεντρωμένα σε περιοχές. Τις περιοχές
αυτές τις ονομάζουμε γαλαξίες. Όπως λοιπόν στη Γη υπάρχουν μικρές και μεγάλες πολιτείες, έτσι και στο
σύμπαν, υπάρχουν μικροί και μεγάλοι γαλαξίες. Κάθε γαλαξίας αποτελείται από χιλιάδες εκατομμύρια
αστέρια και όλο το σύμπαν περιέχει δισεκατομμύρια τέτοιους γαλαξίες.
Παράρτημα 2
→ Εικόνα με τους πλανήτες:
→ Κείμενο για τους πλανήτες:
ΤΟ ΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Το ηλιακό σύστημα περιλαμβάνει τον Ήλιο και όλα τα αντικείμενα τα οποία κινούνται σε τροχιά γύρω από αυτόν μέσα στο πεδίο βαρύτητάς του, είτε περιστρεφόμενα άμεσα γύρω από αυτόν είτε κινούμενα σε τροχιές γύρω από άλλα σώματα που κινούνται γύρω από τον Ήλιο. Τα αντικείμενα με τη μεγαλύτερη μάζα που περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο, ο οποίος συγκεντρώνει την κύρια μάζα του Ηλιακού συστήματος (99,86%), είναι οι οκτώ πλανήτες που σχηματίζουν το πλανητικό σύστημα, των οποίων οι τροχιές είναι σχεδόν ελλειπτικές και βρίσκονται πάνω στο επίπεδο που ορίζει η εκλειπτική. Οι τέσσερις εσώτεροι, ο Ερμής, η Αφροδίτη, η Γη και ο Άρης αποτελούν τους λεγόμενους γήινους πλανήτες και αποτελούνται κυρίως από πετρώματα και μέταλλα. Οι τέσσερις εξώτεροι πλανήτες ονομάζονται αέριοι γίγαντες. Από αυτούς, οι δύο μεγαλύτεροι, ο Δίας και ο Κρόνος αποτελούνται από υδρογόνο και ήλιο και οι άλλοι δύο, ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας αποτελούνται από νερό, αμμωνία και μεθάνιο. Με εξαίρεση τον Ερμή και την Αφροδίτη οι υπόλοιποι πλανήτες διαθέτουν φυσικούς δορυφόρους, ενώ οι αέριοι γίγαντες διαθέτουν επιπλέον και δακτυλίους, οι οποίοι αποτελούνται από πάγο και σκόνη.
Ο Ερμής πήρε το όνομά του από τον Ελληνικό θεό Ερμή που ήταν γιός του Δία. Βρίσκεται τόσο κοντά στον Ήλιο ώστε είναι πολύ δύσκολο να τον διακρίνουμε καθαρά από τη Γη. Επιπλέον, είναι και μικρός, όντας μόνο ελάχιστα μεγαλύτερος από τη Σελήνη.
Η Αφροδίτη είναι ο δεύτερος σε απόσταση από τον Ήλιο πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος. Είναι το πιο λαμπρό αντικείμενο στον νυκτερινό ουρανό μετά τη Σελήνη. Ονομάζεται από το λαό Αυγερινός ή Αποσπερίτης. Είναι παρόμοια στη Γη σε μέγεθος, αλλά πολύ διαφορετική σε φυσικά χαρακτηριστικά, καθώς καλύπτεται από πυκνά νέφη διοξειδίου του άνθρακα και διοξειδίου του θείου και η πίεση και θερμοκρασία στην επιφάνεια της είναι πολύ μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες της Γης. Η Αφροδίτη ονομάζεται "αδελφή της Γης", ως προς την ομοιότητα στο μέγεθός της με την Γη.
Η Γη αποτελεί τον τρίτο πιο κοντινό πλανήτη στον Ήλιο, τον πιο πυκνό και τον πέμπτο μεγαλύτερο σε μάζα στο Ηλιακό Σύστημα και ειδικότερα τον μεγαλύτερο ανάμεσα στους γήινους πλανήτες, δηλαδή τους πλανήτες με στερεό φλοιό και το μοναδικό γνωστό ουράνιο σώμα που φιλοξενεί ζωή.
Ο Άρης είναι ο τέταρτος σε απόσταση από τον Ήλιο πλανήτης του Ηλιακού μας Συστήματος, ο δεύτερος πλησιέστερος στη Γη, και ο έβδομος σε διαστάσεις και μάζα του Ηλιακού Συστήματος (ο δεύτερος μικρότερος μετά τον Ερμή). Λέγεται συχνά και «ερυθρός πλανήτης» εξαιτίας του ερυθρού χρώματος που παρουσιάζει οφειλόμενο στο τριοξείδιο του σιδήρου στην επιφάνειά του. O Άρης είναι ένας «γήινος πλανήτης».
O Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος σε διαστάσεις και μάζα. Είναι ο πέμπτος κατά σειρά πλανήτης ξεκινώντας από τον Ήλιο και αναφέρεται ως γίγαντας αερίων.
Ο Κρόνος είναι ο έκτος πλανήτης σε σχέση με την απόστασή του από τον Ήλιο και ο δεύτερος σε μέγεθος του Ηλιακού συστήματος μετά τον Δία, ενώ ανήκει στους λεγόμενους γίγαντες αερίων. Το όνομά του προέρχεται από τον Κρόνο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας και σχετίζεται με την λέξη χρόνος.
Ο Ουρανός είναι ο έβδομος σε απόσταση από τον Ήλιο, ο τρίτος μεγαλύτερος και ο τέταρτος σε μάζα πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Το όνομα προέρχεται από την αρχαία ελληνική θεότητα του ουρανού, ο οποίος ήταν πατέρας του Κρόνου και παππούς του Δία. Δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι από τη Γη, όπως οι άλλοι πλανήτες. Ο Ουρανός ήταν ο πρώτος πλανήτης που ανακαλύφθηκε με τηλεσκόπιο.
Ο Ποσειδώνας είναι ο όγδοος, κατά σειρά απόστασης από τον ήλιο, πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι, ενώ αν παρατηρηθεί με ισχυρό τηλεσκόπιο μοιάζει με πράσινο δίσκο. Στην αστρονομία συμβολίζεται με την τρίαινα .
Παράρτημα 3
Παράρτημα 4
Κατασκευή «ο δικός μου Γαλαξίας»!!
Υλικά:
- Γυάλινο βάζο με καπάκι
- Τέμπερες
- Βαμβάκι (καλύτερα σε μπαλάκια)
- Χρυσόσκονη
- Νερό
Οδηγίες κατασκευής:
1ο βήμα: Γεμίζουμε το βάζο με νερό, περίπου το 1/3.
2ο βήμα: Προσθέτουμε αρκετές σταγόνες τέμπερας, κλείνουμε το βάζο και το κουνάμε να αναμειχθεί το χρώμα με το νερό.
3ο βήμα: Φτιάχνουμε μικρές μπαλίτσες από βαμβάκι και τις βάζουμε στον πάτο του βάζου.
4ο βήμα: Προσθέτουμε λίγη χρυσόσκονη στο μείγμα μας.
5ο βήμα: Προσθέτουμε νερό πάλι περίπου άλλο 1/3.
6ο βήμα: Προσθέτουμε λίγες σταγόνες τέμπερας, λίγη χρυσόσκονη και πάλι λίγες μπαλίτσες βαμβάκι.
7ο βήμα: Συμπληρώνουμε το υπόλοιπο νερό και πάλι λίγη χρυσόσκονη και πάλι λίγες μπαλίτσες βαμβάκι.
8ο βήμα: Κλείνουμε το βάζο μας και ανακινώντας το, θα έχουμε στα χέρια μας όλο τον γαλαξία!!