Η Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας παρουσιάζει έκθεση ζωγραφικών έργων του σημαντικότατου Νεοέλληνα συγγραφέα και ζωγράφου Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, η οποία εγκαινιάσθηκε χθες Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015. Η έκθεση περιλαμβάνει 47 ζωγραφικά έργα του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη, που προέρχονται από μουσεία και συλλογές απ' όλη την Ελλάδα και συνοδεύεται από έκδοση καταλόγου, εντάσσεται δε στο πλαίσιο των ετήσιων εκθέσεων της Πινακοθήκης, που έχουν στόχο την προώθηση και προβολή του έργου σημαντικών εκπροσώπων της ελληνικής τέχνης.
Εγκαινιάζοντας την έκθεση, ο Δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Ε. Νίκας ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως κινητήριος δύναμη του έργου του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη είναι η Ορθοδοξία, τα Πατερικά Κείμενα και το Άγιον Όρος. Το έργο του αποπνέει Ελλάδα, Θεσσαλονίκη, Μακεδονία και Ευρώπη. Είναι παραδοσιακός και συνάμα πρωτοποριακός ο Πεντζίκης, μοντέρνος και μεταμοντέρνος.
Ο Δήμαρχος εξέφρασε ευχαριστίες προς το Διευθυντή του Εικαστικού Τομέα της ΚΕ «Φάρις» Παναγιώτη Λαμπρινίδη, για τον κόπο που κατέβαλε ώστε να συγκεντρωθούν τα 47 έργα που απαρτίζουν την έκθεση. Πρόκειται για πολύ σημαντικό γεγονός και η έκθεση θα παραμείνει επί 2 μήνες σε λειτουργία στη Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας, με ελεύθερη είσοδο, ο δε Π. Νίκας κάλεσε το κοινό να την επισκεφθεί.
Ο Π. Λαμπρινίδης ευχαρίστησε το Δήμαρχο για την υποστήριξη ώστε να πραγματοποιηθεί η έκθεση και για τη διαρκή του αγάπη για τα εικαστικά θέματα, μίλησε δε εκτενώς για το Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη και το έργο του.
Διάρκεια έκθεσης: 15/12/2015 έως 10/2/2016
Ώρες λειτουργίας : Δευτέρα και Τρίτη: 9.00-14.00, Πέμπτη και Παρασκευή 17.30 - 20.30
Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας «Α. Τάσσος»
Παπάζογλου 5, Ιστορικό Κέντρο Καλαμάτας, τηλ. 27210 88991, 27210 95611, 27210 28864
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Για το δανεισμό των έργων με σκοπό την πραγματοποίηση της έκθεσης του Ν.Γ. Πεντζίκη, η Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας ευχαριστεί τις Kalfayan Galleries, Αθήνα-Θεσσαλονίκη για τη μεσολάβηση στο δανεισμό των έργων, το Γρηγόρη Τσαούτο για την πολύτιμη βοήθεια του, τον Ερρίκο Σοφρά για τη συγγραφή και παραχώρηση του κειμένου, τους Σοφία Ανυπαρίδου, Παναγιώτα Καρατσίκη, Μιχάλη Κυριακίδη, Βίκη Πολίτη για τη βοήθεια στην οργάνωση της έκθεσης, Γιώργο Κωστόπουλο, Αντώνη Παρίση, Δημήτριο Τόλη και τους υπόλοιπους συλλέκτες, που θέλησαν να παραμείνουν ανώνυμοι, για την παραχώρηση των έργων τους.
ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ
Κείμενο έκθεσης: Ερρίκος Σοφράς
Ζωγράφος αυτοδίδακτος («μα κάθε άλλο παρά απλοϊκός και άτσαλος») ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993), πλούτισε τη νεοελληνική ζωγραφική με καινούρια πρωτοφανέρωτα χαρακτηριστικά. Aναθρεμμένος στη βυζαντινή Θεσσαλονίκη, βαθύς γνώστης της βυζαντινής γραμματείας και τέχνης, αλλά και κάτοχος, από πολύ νωρίς, όλων των ρευμάτων και των τάσεων του ευρωπαϊκoύ μοντερνισμού και της avant-garde, συνδύασε στα έργα του την παράδοση με στοιχεία των μετα-ιμπρεσιονιστών (Seurat), φτάνοντας σε εντελώς προσωπικές διατυπώσεις. Η ζωγραφική του Πεντζίκη είναι σε άμεση συνάρτηση με τον πνευματικό του κόσμο, τον ιδιαίτερο ψυχισμό του, τα νεωτερικά, τόσο τολμηρά πεζογραφήματά του. Όπως τόσες φορές είχε πει, το κέντρο αλλά και το έναυσμα της καλλιτεχνικής του παραγωγής ήταν η ορθόδοξη πίστη και τα πατερικά κείμενα.
Έζησε και πέθανε στη «Μητέρα Θεσσαλονίκη». Σπούδασε εφηρμοσμένη οπτική, φαρμακευτική και βοτανική στοΣτρασβούργο και στο Παρίσι (1926-1929). Τα χρόνια 1930-1955 διηύθυνε το φαρμακείο που κληρονόμησε από τον πατέρα του στην οδό Εγνατία και το διάστημα 1955-1968 εργάστηκε σε φαρμακευτική εταιρεία. Πρωτοπαρουσίασε ζωγραφική του το 1944, έχοντας ήδη βρει τη φωνή του στην πεζογραφία και την ποίηση, έχοντας εκδώσει δηλαδή τα πεζογραφήματα Ανδρέας Δημακούδης και Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση, καθώς και την ποιητική συλλογή Εικόνες. Η ουσιαστική εικαστική του παιδεία τον ώθησε στη συγγραφή τεχνοκριτικών σημειωμάτων και μελετών (για τον Παπαλουκά, για τον Γκίκα).
Τα πρώτα χρόνια ζωγραφίζει με μολύβια και λάδια, όμως πολύ νωρίς στρέφεται στην τέμπερα, που θα χρησιμοποιήσει ως το τέλος, γιατί θεωρεί το λάδι αισθησιακό. Αυτή την πρώτη περίοδο (1950-1967) αποτυπώνει το μακεδονίτικο τοπίο και τη βλάστησή του, αλλά και τη γενέθλια πόλη με τα λαϊκά σπίτια και τις βυζαντινές εκκλησιές. Yιοθετώντας τις λύσεις του pointillisme, διαρθρώνει συνθέσεις μεταϊμπρεσιονιστικής αντίληψης, στις οποίες το χρώμα παίζει τον πρωτεύοντα ρόλο. Κυριαρχεί η μικρή κοφτή πινελιά σε αλλεπάλληλα στρώματα, σε έργα λυρικά, όλο χρωματικές αρμονίες, δίχως προοπτική και φωτοσκιάσεις.
Στη δεύτερη περίοδο της ζωγραφικής του (1967-1993) χρησιμοποιεί την αυτοσχέδια, εξαντλητική μέθοδο της ψηφαρίθμησης. Σελίδες από το Συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη (αλλά και ερωτικές επιστολές, καρτ-ποστάλ, τοπωνύμια) δίνουν καθημερινά, μέχρι την τελευταία μέρα της ζωής του, την πρώτη ύλη της εργασίας, και ο Πεντζίκης προσπαθεί να «μεταγλωττίσει» σε χρώματα την αρμονία και το πνεύμα του ιερού βιβλίου που χρησιμοποιεί. Το συναξάρι της κάθε μέρας (μπολιασμένο με αυτά τα άλλα κείμενα) αποδομείται σε λέξεις, η κάθε λέξη σε γράμματα, κάθε γράμμα σε αριθμό, που ο καθένας αντιστοιχεί σε ένα χρώμα: 1=μπλε, 2=κίτρινο, 5=πορτοκαλί κ.λπ. Τα θρησκευτικά θέματα, αναγκαστικά, πληθαίνουν και τα χρώματα γίνονται πιο υποβλητικά, σκουραίνουν.
Βυζαντινός και Ευρωπαίος, πολύπλοκος και αθώος, Ορθόδοξος και μοντέρνος, ο Πεντζίκης κέντησε με αναρίθμητες πινελιές, με απέραντη αγάπη και υπομονή, ένα μυστικό τοπίο όπου αναδύονται οι σχέσεις του ανθρώπου με το απόλυτο – όπου όμως ο ερμητισμός και η συμβολική προέκταση δεν θαμπώνουν τα ακριβά υλικά της ζωής, την ανήσυχη πραγματογνωσία μιας σύγχρονης ζωγραφικής συνείδησης.
