Σε τελετή μεστή μηνυμάτων εκ μέρους της Α. Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο κ. Προκόπης Β. Παυλόπουλος ανακηρύχθηκε το βράδυ της Δευτέρας 23 Μαρτίου 2015 Επίτιμος Δημότης του Δήμου Καλαμάτας, κατόπιν ομόφωνης απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου.
Μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε τα εξής, αντιφωνώντας, μετά από προσφώνηση του Δημάρχου: «Εμπνεόμενοι, λοιπόν, από τα διδάγματα της ιστορικής επετείου της 23ης Μαρτίου 1821 επιζητούμε σήμερα την αυτονόητη αλληλεγγύη των εταίρων μας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και τούτο διότι ο σύγχρονος δίκαιος αγώνας του Ελληνικού Λαού είναι αγώνας υπέρ του ανθρωπισμού, της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Ήτοι υπέρ των αρχών και των αξιών εκείνων που αποτελούν το θεμέλιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης».
«…ΩΣ ΕΝΔΕΙΞΗ ΑΓΑΠΗΣ ΚΑΙ ΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ
ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΤΟΥ
ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΒΙΟ…»
Στην κατάμεστη αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου – κι ενώ μεταδιδόταν ήχος και εικόνα σε οθόνες στον πρώτο όροφο του Δημαρχείου και στον πεζόδρομο της Κ. Κουτουμάνου – η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Μαρία Οικομάκου ανέγνωσε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία ανεκηρύχθη Επίτιμος Δημότης ο συμπατριώτης μας Πρόεδρος «ως ένδειξη βαθύτατης τιμής, αγάπης και εμπιστοσύνης προς το πρόσωπό Του από το σύνολο των συνδημοτών μας και επιπλέον ως αναγνώριση της μεγάλης προσφοράς Του στην Επιστήμη και το Δημόσιο Βίο της πατρίδος μας».
Η απόφαση επεδόθη στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σε πάπυρο.
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
Ο Δήμαρχος, προσφωνώντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, επεσήμανε μεταξύ άλλων τα εξής: «Είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι θα ασκήσετε τα υψηλά καθήκοντά Σας, όπως πορευθήκατε μέχρι τώρα, με μετριοπάθεια και σύνεση, με στόχευση στην ενότητα και τη συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων και του λαού μας». Ευχήθηκε, δε, «να έχετε υγεία και δύναμη ψυχής στον ανηφορικό και στενό δρόμο της προάσπισης των εθνικών δικαίων και των λαϊκών συμφερόντων.
Αναλυτικά, ο Π. Νίκας ανέφερε τα εξής:
«Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε,
Η εκλογή σας και μάλιστα με τη μεγάλη πλειοψηφία του Βουλευτικού σώματος στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα, εκείνο του Προέδρου της Δημοκρατίας, μας γέμισε - όλους εμάς τους συμπατριώτες Σας - με συγκίνηση και υπερηφάνεια.
Είμαστε υπερήφανοι, κύριε Πρόεδρε, γιατί η τιμή στο πρόσωπό Σας αντανακλά στην Καλαμάτα, τη γενέθλια πόλη, την πόλη των παιδικών και εφηβικών χρόνων σας, την πόλη στην οποία ελάβατε την εγκύκλια μόρφωση και αποκτήσατε διαχρονικούς φίλους, την πόλη που συχνότατα επισκέπτεσθε και με κάθε ευκαιρία αποδεικνύετε γι’ αυτήν το στοργικό ενδιαφέρον Σας.
Το Δημοτικό μας Συμβούλιο έλαβε την ομόφωνη απόφαση να Σας ανακηρύξει σήμερα ΕΠΙΤΙΜΟ ΔΗΜΟΤΗ, για την πολύτιμη συμβολή Σας στην επιστήμη, την πνευματική ζωή, την ενίσχυση της Αυτοδιοίκησης και των θεσμών και, γενικότερα, για τη σπουδαία συμβολή Σας στο Δημόσιο Βίο της πατρίδος μας.
Εμείς οι συμπατριώτες Σας, αλλά και ολόκληρο το έθνος, κύριε Πρόεδρε, είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι θα ασκήσετε τα υψηλά καθήκοντά Σας, όπως πορευθήκατε μέχρι τώρα, με μετριοπάθεια και σύνεση, με στόχευση στην ενότητα και τη συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων και του λαού μας.
Η αξιοποίηση των πολύτιμων εμπειριών Σας δίπλα στο άλλο σπουδαίο τέκνο της Μεσσηνίας, τον Πρόεδρο Μιχαήλ Στασινόπουλο και τον μεγάλο πολιτικό των εθνικών επιλογών, Πρωθυπουργό και Πρόεδρο, Κωνσταντίνο Καραμανλή, είναι βέβαιο πως θα παράσχει την αποφασιστική συνδρομή στο δύσκολο έργο της υπέρβασης των εθνικών αδιεξόδων.
Η σημερινή εκδήλωση τιμής πραγματοποιείται τη μεγάλη ημέρα της Απελευθέρωσης της Καλαμάτας από την τυραννία, που συγχρόνως είναι και η έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα. Είναι η ημέρα αποστολής της «Προειδοποιήσεως εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς», που αποτελεί το πρώτο επίσημο διπλωματικό κείμενο των αγωνιζόμενων Ελλήνων. Η «Προειδοποίησις» μαζί με την «Προκήρυξιν» προς τον Αμερικανικό λαό, που στάλθηκε δύο μήνες αργότερα, από τη Μεσσηνιακή Σύγκλητο, εμπεριέχουν την πεμπτουσία της Επανάστασης και, συγχρόνως, αποτελούν μνημεία ελευθερίας και διεκδίκησης των στοιχειωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων. Είναι κείμενα εξόχως επίκαιρα, γιατί σ’ αυτά συμπυκνώνονται η διαχρονική προσφορά του Ελληνισμού και οι αξίες του Ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Αυτά τα πολύτιμα κείμενα πρέπει να αποτελούν τον οδηγό του έθνους μας για την πορεία του και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων του.
Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε,
Γνωρίζετε καλύτερα από τον καθένα μας τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει σήμερα η πατρίδα και ο λαός μας. Έχουμε μεγάλη ανάγκη από το συνετό και δίκαιο λόγο Σας˙ τις νουθεσίες, τις παρεμβάσεις και την ενωτική Σας παρουσία.
Ευχόμαστε να έχετε υγεία και δύναμη ψυχής στον ανηφορικό και στενό δρόμο της προάσπισης των εθνικών δικαίων και των λαϊκών συμφερόντων.
Η κοινή μητέρα όλων μας, η αγαπημένη Σας ΚΑΛΑΜΑΤΑ, ο λαός της, σύσσωμο το έθνος, θα βρίσκονται δίπλα Σας και μαζί Σας στον αγώνα για την τιμή, την αξιοπρέπεια, τη δικαιοσύνη και την πρόοδο.
Σας ευχαριστούμε, κύριε Πρόεδρε, για την υψηλή παρουσία Σας, για την τιμή να επιλέξετε την ΚΑΛΑΜΑΤΑ, την πόλη του πολιτισμού, του πατριωτισμού και της αλληλεγγύης για την πρώτη επίσημη επίσκεψή Σας. Ευχαριστούμε, επίσης, για την παρουσία τους τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Πάνο Καμμένο, τον συμπατριώτη μας πρώην Πρωθυπουργό και Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κ. Αντώνη Σαμαρά, τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Νίκο Ξυδάκη, τους Βουλευτές, τους Σεβασμιώτατους Μητροπολίτες, άλλα κυβερνητικά στελέχη, τους εκπροσώπους των Ενόπλων Δυνάμεων, τον Περιφερειάρχη, τους εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης και το λαό μας, που σε κάθε ευκαιρία εκδηλώνει την εκτίμηση και αγάπη του προς το πρόσωπό Σας, κύριε Πρόεδρε.
Εκφράζουμε τη βεβαιότητα πως το πνεύμα του 1821, η ιστορική γνώση και, κυρίως, η ενότητα, η συνεργασία και η συνεννόηση, θα μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και το 2021, στα διακόσια χρόνια μετά την έναρξη της Επανάστασης από την Καλαμάτα, όλα αυτά που βιώνουμε σήμερα θα αποτελούν κακή ανάμνηση, αλλά και πολύτιμα διδάγματα».
ΣΥΜΒΟΛΙΚΑ ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ
Ο Δήμαρχος επέδωσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το χρυσό κλειδί της πόλης, «στο γνήσιο τέκνο της πόλης, που μας τίμησε όλους και μας τιμά και θα ηγηθεί στον αγώνα του έθνους για να ξεπεράσουμε τις μεγάλες δυσκολίες», όπως ανέφερε ο Π. Νίκας.
Επίσης, στον κ. Προκόπη Παυλόπουλο επεδόθη αντίγραφο της σφραγίδας της Μεσσηνιακής Συγκλήτου, στην οποία ο σταυρός απεικονίζεται με ρίζες, κάτι που συμβολίζει «το ρίζωμα της Ορθοδοξίας στις καρδιές των Ελλήνων», όπως τόνισε ο Δήμαρχος.
Επίσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέλαβε αντίγραφο της «Προειδοποιήσεως εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς», του πρώτου διπλωματικού κειμένου των επαναστατημένων Ελλήνων, που συντάχθηκε στην Καλαμάτα, στις 23 Μαρτίου 1821 και εμπεριέχει τις αξίες για τις οποίες ξεσηκώθηκαν οι πρόγονοί μας.
ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ ΤΗΣ Α. Ε.
ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Στην αντιφώνησή του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος ανέφερε τα ακόλουθα:
«Όταν, αρχές Νοεμβρίου του 1968, πήρα το τραίνο από τον εμβληματικό σιδηροδρομικό σταθμό της Πόλης μας για την Αθήνα, ως πρωτοετής φοιτητής της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, έτρεφα βεβαίως μέσα μου την ελπίδα και την προσδοκία της μελλοντικής επιστημονικής κι επαγγελματικής μου ανόδου και καταξίωσης. Δεν φανταζόμουν όμως την προοπτική μιας πολιτικής σταδιοδρομίας, η οποία θα κορυφωνόταν με την ανάδειξή μου σε Πρόεδρο της Δημοκρατίας καθώς και την συνακόλουθη σημερινή μεγάλη τιμή, που μου επιφύλαξε η γενέτειρά μου, η ιστορική πόλη της Καλαμάτας.
Ευχαριστώ ταπεινά την Θεία Πρόνοια κι εκφράζω την βαθιά μου ευγνωμοσύνη στην Βουλή των Ελλήνων και στον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Καλαμάτας γι’ αυτήν την σημαδιακή στιγμή της ζωής μου και της όλης πορείας μου στον δημόσιο βίο της Χώρας.
Επιτρέψατέ μου όμως εφεξής ν’ αξιοποιήσω την ευκαιρία της άκρως τιμητικής για μένα αυτής εκδήλωσης προκειμένου να φανώ, όπως νομίζω, πιο χρήσιμος στην Πόλη μας, κυρίως όμως στην Πατρίδα μας. Και προς αυτήν την κατεύθυνση θέλω ν’ αναδείξω την διαχρονική επικαιρότητα της επετείου της 23ης Μαρτίου 1821.
Τ’ ανεξίτηλα σημάδια της 23ης Μαρτίου 1821 στην ιστορική διαδρομή της Εθνεγερσίας του 1821 μπορούν, νομίζω, να συμπτυχθούν στα εξής: Τότε στην πόλη της Καλαμάτας συνήλθε το πρώτο συλλογικό, οιονεί πολιτειακό, όργανο των επαναστατημένων Ελλήνων υπό την ηγεσία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Πρόκειται για την «Μεσσηνιακή Σύγκλητο», η οποία στην συνέχεια απηύθυνε την διακήρυξη-έκκληση «προς τας Αυλάς της Ευρώπης».
Επρόκειτο για την πρώτη, οργανωμένη, αγωνιώδη και δίκαιη κραυγή του ιστορικού Ελληνικού Λαού υπέρ της ελευθερίας του: Ύστερα από τέσσερις αιώνες υπό τον τουρκικό ζυγό ζητούσε από τους λαούς της Ευρώπης έμπρακτη κατανόηση και συμπαράσταση στον αρχόμενο απελευθερωτικό του αγώνα. Και απευθυνόταν στους λαούς της Ευρώπης επειδή, ευλόγως, θεωρούσε πως πρώτοι εκείνοι μπορούσαν να συμπράξουν στον αγώνα του αυτόν, λόγω των κοινών ιδανικών που πήγαζαν κατά κύριο λόγο από την αστείρευτη πνευματική και πολιτισμική πηγή της Αρχαίας Ελλάδας και από την θεσμική μήτρα των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δηλαδή την γαλλική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη του 1789. Δεν πρέπει, άλλωστε, να ξεχνάμε ότι το βαθύτερο νόημα της Εθνεγερσίας του 1821 είναι ένας ηρωικός, κατά κυριολεξία, στοχασμός της ελευθερίας ως βιωματικής κατάστασης σύμφυτης με την αξία του Ανθρώπου και την ακώλυτη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του.
Με λίγα λόγια η Μεσσηνιακή Σύγκλητος, στις 23 Μαρτίου 1821, εξέπεμψε προς την πολιτισμένη Ευρώπη της εποχής έναν ύμνο υπέρ της ελευθερίας του σκλαβωμένου Γένους των Ελλήνων, επικαλούμενη κοινά ιδανικά που συνδέουν αρρήκτως το κοινό ευρωπαϊκό παρελθόν, παρόν και μέλλον.
Σήμερα, περίπου δύο αιώνες μετά την 23η Μαρτίου 1821, από την ιστορική πόλη της Καλαμάτας εκπέμπεται ένα άλλο μήνυμα στην Ευρώπη, διαχρονική κοιτίδα της δημοκρατίας, του ανθρωπισμού και των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Μήνυμα διαφορετικό γιατί οι καιροί, ευτυχώς, έχουν αλλάξει ριζικά, επί τα βελτίω:
Είμαστε, εδώ και χρόνια πια, ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και γι’ αυτό έχουμε το δικαίωμα ν’ απευθυνόμαστε στους εταίρους μας με το θάρρος και την ειλικρίνεια που σηματοδοτούν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, επέκεινα δε οι αρχές και οι αξίες πάνω στις οποίες οι θεσμοί αυτοί στηρίζονται. Ιδίως στις μέρες μας, όπου ο Ελληνικός Λαός – και όχι μόνον από δικά του λάθη – χειμάζεται, ξεπερνώντας τα όρια της ανθρωπιστικής κρίσης και της συρρίκνωσης θεμελιωδών δικαιωμάτων, πρωτίστως κοινωνικών.
Μέσα σ’ αυτό λοιπόν το πλαίσιο, ομονοούντες και αφήνοντας κατά μέρος κάθε περιττή διαφορά και σκοπιμότητα, απευθύνουμε στους Ευρωπαίους εταίρους μας ένα κοινό μήνυμα, σύγχρονο αλλά και κλασικό, γιατί δεν προσδιορίζεται από την συγκυρία. Απλώς η συγκυρία το κάνει πιο επίκαιρο και πιο επιτακτικό. Ο κλασικισμός του αναδεικνύεται από το γεγονός ότι τα βασικά του συστατικά στοιχεία ανιχνεύονται στον μνημειώδη λόγο του André Malraux, κατά την πρώτη φωταγώγηση της Ακρόπολης, στις 28 Μαΐου 1959.
Τρία αποσπάσματα, άκρως συναφή μεταξύ τους, του λόγου αυτού, αρκούν ως απόδειξη αλλά και ως εξειδίκευση της ιστορικής ρήσης του André Malraux ότι «μια κρυφή Ελλάδα υπάρχει στην καρδιά όλων των ανθρώπων της Δύσης»:
• Πρώτον, «το πνεύμα δεν γνωρίζει μικρά έθνη, γνωρίζει μόνον αδελφά έθνη».
• Δεύτερον, «οι αμφιταλαντευόμενοι κολοσσοί που κυριαρχούν στον κόσμο μας φαίνονται πως μόλις υποψιάζονται ότι ο σπουδαιότερος στόχος ενός μεγάλου πολιτισμού δεν είναι μόνον η δύναμη. Αλλά και μια ξεκάθαρη συνείδηση του τι περιμένει ο πολιτισμός από τον άνθρωπο».
• Και, τρίτον, «το μείζον πολιτικό πρόβλημα της εποχής μας είναι να συμφιλιώσουμε την κοινωνική δικαιοσύνη με την ελευθερία. Το μείζον πνευματικό πρόβλημα συνίσταται στο να κάνουμε τα μεγάλα έργα προσιτά σ’ όσο γίνεται μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων».
Εμπνεόμενοι, λοιπόν, από τα διδάγματα της ιστορικής επετείου της 23ης Μαρτίου 1821 επιζητούμε σήμερα την αυτονόητη αλληλεγγύη των εταίρων μας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και τούτο διότι ο σύγχρονος δίκαιος αγώνας του Ελληνικού Λαού είναι αγώνας υπέρ του ανθρωπισμού, της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Ήτοι υπέρ των αρχών και των αξιών εκείνων που αποτελούν το θεμέλιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Και δεν επιτρέπεται να υποτιμάται το γεγονός ότι μια, θεσμικώς συμπαγής δημοκρατική και κοινωνικώς δίκαιη Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, επιπλέον, η ασφαλέστερη εγγύηση για την εμπέδωση τόσο της παγκόσμιας ειρήνης όσο και της οικονομικής ομαλότητας».
Σημείωση: για ορισμένες από τις φωτογραφίες, ευχαριστούμε το Στράτο Πανταζίδη.
