«Προειδοποίησις εις τας Ευρωπαϊκάς Αυλάς»

H ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ

Η Μεσσηνιακή Σύγκλητος (ή Μεσσηνιακή Γερουσία) συγκροτήθηκε στις 24 ή 25 Μαρτίου 1821, αμέσως μετά την απελευθέρωση της Καλαμάτας.

Ο τότε Μπέης της Μάνης και αρχιστράτηγος Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης ανέλαβε πρόεδρος της Συγκλήτου. Η Σύγκλητος ιδρύθηκε προκειμένου να συντονίζει τον απελευθερωτικό Αγώνα της Πελοποννήσου.

Από τις πρώτες ενέργειες της Συγκλήτου ήταν η αποστολή της προκήρυξης «Προειδοποιήσις εις τας Ευρωπαϊκάς Αυλάς» σχεδόν σε όλα τα ανακτοβούλια της Ευρώπης. Η Προκήρυξη αποτελεί ιστορικά το πρώτο πολιτικό και διπλωματικό κείμενο του Αγώνα. Μέσω αυτής, οι επαναστατημένοι Έλληνες γνωστοποιούν την απόφαση του έθνους να αποτινάξει τον ζυγό της ανυπόφορης οθωμανικής δουλείας, ζητώντας τη συνδρομή των χριστιανικών λαών σε χρήματα και όπλα.

Η επιστολή φέρει την υπογραφή του Πέτρου Μαυρομιχάλη, αλλά δεν είναι γνωστό ποιος είναι ο συντάκτης της. Επίσης, δεν είναι γνωστή η ακριβής ημερομηνία κατά την οποία συντάχθηκε. Η επικρατέστερη εκδοχή είναι ότι γράφτηκε πριν από την Επανάσταση και αργότερα κυκλοφόρησε σε αντίγραφα με διάφορες ημερομηνίες και σε διάφορες γλώσσες, με συνηθέστερη την 25η Μαρτίου.

Στις 20 Αυγούστου 1821 η επιστολή δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Σάλπιγξ Ελληνική» που εκδόθηκε στην Καλαμάτα. Στην εφημερίδα η επιστολή φέρει την ημερομηνία 28 Μαρτίου 1821.

ΜΕΛΕΤΩΝΤΑΣ ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ

Δύο χειρόγραφα αντίγραφα της Προκήρυξης με ημερομηνία 25 Μαρτίου 1821 σώζονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ, Αρχείο Γιάννη Βλαχογιάννη, τμήμα Ρήγα Παλαμήδη), ένα στον φάκελο Ζακύνθου με ημερομηνία 23 Μαρτίου 1821, ενώ το πρωτότυπο βρίσκεται στα αρχεία του Υπουργείου εξωτερικών της Βρετανίας (Public Record Office).

Η πρώτη ολοκληρωμένη μελέτη της Προκήρυξης έγινε από τον Β.Π. Παναγιωτόπουλο, πανεπιστημιακό καθηγητή (1957), ο οποίος υποστηρίζει πως το κείμενο συντάχτηκε από το επιτελείο της Φιλικής Εταιρείας στη Βλαχία και απεστάλη στην Πελοπόννησο μέσω του Δουκάκη και του Παπαφλέσσα.

Ο μελετητής Θάνος Ζακόπουλος, αναλύοντας τον γραφικό χαρακτήρα του εγγράφου που βρίσκεται στα βρετανικά αρχεία, υποστηρίζει πως γράφτηκε από τον Γεώργιο Παγώνη, ο οποίος ήταν γραμματέας του Μαυρομιχάλη εκείνη την περίοδο.